Πρόγραμμα Αξιολόγησης της Αναπηρίας [ΠΑΤΑ-36]

 

Ανάλυση Κλίμακας

O WHO (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας-World Health Organization) ανέπτυξε το Πρόγραμμα Αξιολόγησης της Αναπηρίας (World Health Organization Disability Schedule 2.0 (WHODAS 2.0)), ως ένα γενικό εργαλείο αυτό-αξιολόγησης λειτουργικότητας και αναπηρίας, βασισμένο στο εννοιολογικό πλαίσιο της Διεθνής Ταξινόμησης Λειτουργίας, Αναπηρίας και Υγείας-International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). Σύμφωνα με το ICF, αξιολογείται το βιοψυχοκοινωνικό πλαίσιο προκειμένου να περιγράφεται η λειτουργικότητα και οι περιορισμοί που δέχεται το άτομο, ανεξαρτήτου ασθένειας, νοσήματος ή συνδρόμου.

Στόχος Κλίμακας

Το WHODAS 2.0 είναι ένα πρακτικό μέτρο γενικής απόδοσης με σκοπό να περιγράψει και να εξετάσει τις επιπτώσεις της αναπηρίας. Συλλέγει πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργικότητα που επηρεάζεται από καταστάσεις υγείας και δυσκολίες της καθημερινότητας. Οι καταστάσεις υγείας περιλαμβάνουν νοσήματα ή ασθένειες,  παροδικά ή χρόνια προβλήματα υγείας, τραυματισμούς, ψυχικά ή συναισθηματικά προβλήματα, αλλά και προβλήματα σχετικά με το αλκοόλ ή τις ναρκωτικές ουσίες. 

Βαθμονόμηση Ερωτήσεων

To WHODAS 2.0 αποτελείται στο σύνολο του από 36 ερωτήματα, τα οποία κατηγοριοποιούνται σε 6 υποκλίμακες. Οι  υποκλίμακες αυτές είναι: η Κατανόηση και επικοινωνία, η Κινητικότητα, η Αυτοφροντίδα, οι Συναναστροφές/Κοινωνικές επαφές, οι Δραστηριότητες ζωής και η Συμμετοχή στην κοινωνία. Για την απάντηση των ερωτήσεων χρησιμοποιήθηκε μία 5-βάθμια κλίμακα Likert, με επιλογές από το 1 (Καμία/Καθόλου) έως το 5 (Μέγιστη ή αδυναμία εκτέλεσης). 

Στατιστική Ανάλυση  

Oι συμμετέχοντες με τις απαντήσεις τους προσδιορίζουν το βαθμό δυσκολίας που αντιμετώπισαν, ενώ έκαναν τις δραστηριότητες του ερωτηματολογίου κατά τις τελευταίες 30 ημέρες. Όλο το ερωτηματολόγιο απαντάτε από όλους τους συμμετέχοντες ,εκτός από ένα τμήμα της υποκλίμακας «Δραστηριότητες ζωής» που απαντάτε μόνο από εργαζόμενους και μαθητές. Η αθροιστική βαθμολογία κυμαίνεται από 0 έως 100 ,όπου το 0 υποδεικνύει πως δεν υπάρχει καμία αναπηρία και το 100 πως υπάρχει πλήρη αναπηρία.

Εγκυρότητα και Αξιοπιστία

Το WHODAS 2.0 έχει εξαιρετικές ψυχομετρικές ιδιότητες. Μελέτες από χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο έδειξαν ότι είναι ιδιαίτερα αξιόπιστο. Η ελληνική μετάφραση έγινε από τους Κουμπούρο, Σακελλάρη, Παπαγεωργίου και Λάγιου. Οι μελέτες εγκυρότητας έδειξαν επίσης ότι αποδίδει καλά σε σύγκριση με άλλα εργαλεία μέτρησης της αναπηρίας ή της κατάστασης υγείας, καθώς και με τις κλινικές και άλλες σχετικές αξιολογήσεις. Τα επίπεδα του συντελεστή Cronbach’s alpha ήταν γενικά πολύ υψηλά. Για τις 6 υποκλιμακές το εύρος του συντελεστή α έδειξε τιμές 0.94-0.96, ενώ για το συνολικό WHODAS ήταν α= 0.98.

Βιβλιογραφία

World Health Organization (WHO)

Ελληνική Μετάφραση: Ι. Κουμπούρος, Ε. Σακελλάρη, Ε. Παπαγεωργίου και Α. Λάγιου


Για την ανάπτυξη και ανάλυση των δεδομένων έρευνας με βάση την παραπάνω κλίμακα, καθώς και για περαιτέρω πληροφορίεςεπικοινωνήστε με την ομάδα της DatAnalysis!

tags: Αναπηρία, λειτουργικότητα