ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ CHERNISS ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ [OCCUPATIONAL BURNOUT CHERNISS INTERACTIVE MODEL]
Η επαγγελματική εξουθένωση είναι ένας τομέας άξιος προβληματισμού, διότι υπάρχει έμφαση στις αρνητικές συνέπειες, τόσο σε ατομικό όσο και σε οργανωτικό επίπεδο. Επίσης, έχει μεγάλη πρακτική σημασία για τον οργανισμό, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει πρόσβαση και μέσα για την εφαρμογή κατάλληλων διαδικασιών παρέμβασης, είναι δυνατόν όχι μόνο να βελτιωθεί το ηθικό, αλλά και να αποτραπεί η σωματική και συναισθηματική βλάβη.
Ένα ολοκληρωμένο μοντέλο της επαγγελματικής εξουθένωσης πρέπει:
- να ενσωματώνει διάφορες ατομικές και οργανωτικές μεταβλητές που αποτελούν πηγές άγχους και απαιτήσεων που οδηγούν σε εξουθένωση,
- να ενσωματώνει τις συνέπειες της εξουθένωσης από την άποψη των προσωπικών, εργασιακών και οργανωτικά αποτελέσματα, και
- να είναι σε θέση να παρέχει ένα πλαίσιο για πολυεπίπεδες παρεμβάσεις για την ανακούφιση της επαγγελματικής εξουθένωσης ή την πρόληψη της ανάπτυξής της.
Το μοντέλο διεργασιών του Cherniss:
Το συγκεκριμένο μοντέλο εμφανίστηκε πριν από 42 χρόνια. Ο Cherniss και οι συνεργάτες του πήραν συνέντευξη από 28 αρχάριους επαγγελματίες σε τρεις διαφορετικούς τομείς παροχής υπηρεσιών:
- Νοσηλευτική δημόσιας υγείας,
- Αστυνομικούς,
- Τη διδασκαλία σε γυμνάσια.
Το μοντέλο προτείνει ότι μια σειρά από χαρακτηριστικά του εργασιακού περιβάλλοντος αλληλοεπιδρούν με τα άτομα που εισήλθαν στην εργασία με συγκεκριμένους επαγγελματικούς προσανατολισμούς. Αυτά τα άτομα φέρνουν επίσης μαζί τους εξωεργασιακές απαιτήσεις και υποστηρίξεις.
Τα άτομα αντιμετωπίζουν άγχη με διαφορετικούς τρόπους. Το προτεινόμενο εργασιακό περιβάλλον και οι προγενέστεροι παράγοντες άγχους συσχετίστηκαν σημαντικά με την ανάλυση διαδρομής όπου έδειξαν, τόσο μία σημαντική άμεση σχέση μεταξύ της εργασίας χαρακτηριστικών και των μέτρων επαγγελματικής εξουθένωσης, όσο και μία σημαντική έμμεση σχέση αυτών των μεταβλητών μέσω των βιωμένων πηγών άγχους.
Στρατηγικές παρεμβάσεις:
Οι εταιρείες που επιθυμούν να ελαχιστοποιήσουν την ανάπτυξη της επαγγελματικής εξουθένωσης μεταξύ των νέων επαγγελματιών μπορούν να παρέχουν ένα εκτεταμένο πρόγραμμα προσανατολισμού και κατάρτισης που περιλαμβάνει:
- εβδομαδιαία ενδοϋπηρεσιακή εκπαίδευση,
- εξωτερικά εκπαιδευτικά σεμινάρια,
- παρατήρηση πιο έμπειρων εργαζομένων,
- εντατική εποπτεία,
- σταδιακή αύξηση του φόρτου εργασίας, καθώς ο εργαζόμενος θα αποκτά περισσότερη εμπειρία και επάρκεια,
- αύξηση ενός κοινωνικού κλίματος στο χώρο εργασίας που θα είναι υποστηρικτικό και ανθρωποκεντρικό.
Παραδείγματα
Ένα παράδειγμα παρέμβασης που ενσωμάτωσε πολλές από τις ιδέες του Cherniss για τη μείωση της επαγγελματικής εξουθένωσης αναπτύχθηκε από την Εταιρεία Βοήθειας Παιδιών της Μητροπολιτικής Toronto (Falconer & Hornick, 1983). Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε για τη μείωση της επαγγελματικής εξουθένωσης μεταξύ των εισερχόμενων κοινωνικών λειτουργών πρώτης γραμμής στην παιδική πρόνοια. Αυτό το πρόγραμμα ήταν ριζικά διαφορετικό από πολλές απόψεις από τον παραδοσιακό προσανατολισμό, τις πρακτικές και περιλάμβανε την πρόσληψη εργαζομένων πρώτης γραμμής σε παρτίδες, τη διατήρηση αυτών των νεοπροσληφθέντες εργαζόμενους σε μικρές ομάδες των πέντε ή έξι ατόμων για τους πρώτες 6 μήνες απασχόλησης, αυξάνοντας σταδιακά τον φόρτο εργασίας τους, ώστε να φτάσει σε 60% του συνήθους φόρτου εργασίας κατά τους 6 μήνες.
Σε μια 12ετή παρακολούθηση των νέων επαγγελματιών, ο Cherniss (1992) διαπίστωσε ότι οι ερωτηθέντες που είχαν εξουθενωθεί στην αρχή της σταδιοδρομίας τους ήταν λιγότερο πιθανό να αλλάξουν σταδιοδρομία και πιο ευέλικτοι στην προσέγγισή τους για την εργασία κατά τη στιγμή της παρακολούθησης. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι πρώιμες επαγγελματικές εξουθένωσης μπορεί να μην οδηγούν σε σημαντικές, αρνητικές, μακροπρόθεσμες συνέπειες. Η επαγγελματική εξουθένωση που εμφανίζεται αργότερα στη σταδιοδρομία μπορεί να έχει πιο σοβαρές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις και μπορεί να απαιτεί άλλες παρεμβάσεις.
Βιβλιογραφία:
Burke, R. J. (1987). Burnout in police work: An examination of the Cherniss model. Group & Organization Studies, 12(2), 174-188.
Ozturk, Y. E. (2020). A theoretical review of burnout syndrome and perspectives on burnout models. Bussecon Review of Social Sciences (2687-2285), 2(4), 26-35.
Richardsen, A. M., & Burke, R. J. (1995). Models of burnout: Implications for interventions. International Journal of Stress Management, 2(1), 31-43.
Για περισσότερα σχετικά με το Διαδραστικό μοντέλο Cherniss, καθώς και για περαιτέρω πληροφορίες, επικοινωνήστε με την ομάδα της DatAnalysis!