ΚΕΝΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ
EVIDENCE GAP
Εισαγωγή
Η ιδέα της ανεύρεσης κενών στην έρευνα έχει προβληματίσει τους περισσότερους ερευνητές. Για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, δεν υπήρχαν επίσημα ή καθιερωμένα πλαίσια για τον εντοπισμό ή τον χαρακτηρισμό των ερευνητικών κενών. Το κενό ενός ερευνητή μπορεί να είναι το μη κενό ενός άλλου ερευνητή. Η πλειονότητα αυτής της σύγκρουσης με τα ερευνητικά κενά τείνει να πατάει στην αντίληψη. Εξακολουθεί να είναι ένας αγώνας για τους περισσότερους ερευνητές, ιδίως για τους διδακτορικούς ερευνητές, να εντοπίσουν και να ορίσουν τα κενά στις μελέτες τους. Ένας σημαντικός τύπος ερευνητικού κενού είναι το κενό αποδεικτικών στοιχείων/τεκμηρίωσης (Evidence Gap).
Εντοπισμός Κενού Τεκμηρίωσης
Ένα κενό τεκμηρίωσης (Evidence Gap) εμφανίζεται όταν ένα νέο ερευνητικό εύρημα έρχεται σε αντίθεση με ευρέως αποδεκτά συμπεράσματα. Το κενό αυτό αφορά αντιφάσεις στα ευρήματα της προηγούμενης έρευνας. Εμφανίζεται εάν τα αποτελέσματα των μελετών επιτρέπουν συμπεράσματα από μόνα τους, αλλά είναι αντιφατικά όταν εξετάζονται από μια πιο αφηρημένη σκοπιά. Ο εντοπισμός αντιφατικών στοιχείων ξεκινά με την ανάλυση κάθε ερευνητικού ρεύματος. Στη συνέχεια, τα αποτελέσματα από αυτές τις αναλύσεις πρέπει να συντίθενται προκειμένου να αποκαλυφθούν τα αντιφατικά στοιχεία.
Παράδειγμα ύπαρξης Κενού Τεκμηρίωσης: Ενώ πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η χρήση των συστάσεων είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας των αποφάσεων και τη μείωση της προσπάθειας λήψης αποφάσεων, υπάρχουν επίσης κάποια αντίθετα στοιχεία (Xiao and Benbasat 2007).
Μετά τον Εντοπισμό
Αφού εντοπιστούν τα κενά τεκμηρίωσης, μπορεί να χρειαστεί να επαληθευτούν. Σε αυτό το πλαίσιο, επαλήθευση σημαίνει να διασφαλιστεί ότι το ερευνητικό κενό (research gap) όντως υπάρχει. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι οι βιβλιογραφικές επισκοπήσεις (literature review) πρέπει να συνθέτουν όλη τη σχετική βιβλιογραφία και να ενσωματώνουν όλη τη γνώση που υπάρχει στο αντίστοιχο ερευνητικό πεδίο. Εάν, ωστόσο, μια βιβλιογραφική ανασκόπηση δεν είναι εξαντλητική, υπάρχει ανάγκη επαλήθευσης των ερευνητικών κενών που προκύπτουν από τη σύνθεση, καθώς μπορεί να έχουν παραβλεφθεί εργασίες που αποκαλύπτουν ότι τα ερευνητικά κενά είχαν κλείσει στο παρελθόν.
Για την επαλήθευση, μπορεί να είναι λογικό να διεξαχθεί μια έρευνα με βάση τα άρθρα από τα οποία προέκυψαν τα αντίστοιχα ερευνητικά κενά ή τα οποία συνδέονται στενά με το ερευνητικό κενό. Το σκεπτικό αυτής της προσέγγισης είναι ότι άλλοι ερευνητές που ενδέχεται να έχουν καλύψει το ερευνητικό κενό θα αναφέρουν επίσης τα άρθρα από τα οποία προκύπτει το ερευνητικό κενό για να δικαιολογήσουν τις μελέτες τους. Σε περίπτωση που το ερευνητικό κενό δεν προκύπτει άμεσα από συγκεκριμένα ερευνητικά άρθρα, θα μπορούσε να βοηθήσει η αναζήτηση σε σχετικές βάσεις δεδομένων ή η σάρωση των επικρατούντων εγχειριδίων για όρους αναζήτησης που αναφέρονται στο ερευνητικό κενό.
Παράδειγμα στρατηγικής και συγγραφής
Για να συζητηθούν τα κενά πρέπει πρώτα να επισημανθούν κάποιες από τις προηγούμενες έρευνες στη βιβλιογραφία που δεν αφορούν το συγκεκριμένο αντικείμενο της έρευνας. Οι συνεισφορές που σημειώνονται θα πρέπει να σχετίζονται με τα κενά, τις ασυνέπειες και τις αντιπαραθέσεις που σημειώθηκαν προηγουμένως. Για παράδειγμα:
Ο ερευνητής εντόπισε ένα προφανές κενό τεκμηρίωσης στην προηγούμενη έρευνα σχετικά με το _____________. Η προηγούμενη έρευνα έχει ασχοληθεί με διάφορα πτυχές του ________________: (1) ______________ (παραθέστε δύο έως τρία σχετικά άρθρα), (2) _____________ (παραθέστε δύο έως τρία σχετικά άρθρα), (3) _____________ (παραθέστε δύο έως τρία σχετικά άρθρα). Ωστόσο, η προηγούμενη έρευνα δεν έχει αντιμετωπίσει αρκετές αντιφάσεις στα ευρήματα σχετικά με τις προηγούμενες έρευνες. Ο ερευνητής έχει εντόπισε ότι υπάρχει ένα κενό αποδεικτικών στοιχείων στις προηγούμενες έρευνες που είναι αντιφατικές στα ευρήματα.
Συμπεράσματα
Οι συστηματικές ανασκοπήσεις είναι απαραίτητες για την πρακτική της “έρευνας βασισμένης σε στοιχεία“. Μια ολοκληρωμένη και ρητή εξέταση των υφιστάμενων στοιχείων είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη ενός αναπάντητου και αναλύσιμου ερωτήματος, για τον σχεδιασμό μιας μελέτης που είναι πιθανότερο να απαντήσει στο εν λόγω ερώτημα και για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων της μελέτης. Ο εντοπισμός των κενών από τις συστηματικές ανασκοπήσεις είναι ένας δρόμος προς την έρευνα με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία.
Τα θεμέλια της έρευνας βασίζονται στην υποβολή ερωτημάτων και στην εξεύρεση μιας νέας κατεύθυνσης έρευνας με βάση τα κενά της προηγούμενης έρευνας. Αυτό αποτελεί κινητήρια δύναμη για την έρευνα της νέας γνώσης ενώ ταυτόχρονα είναι ένα πλαίσιο που θα παράσχει στους ερευνητές ένα πρότυπο και ένα θεμέλιο για τη διεξαγωγή μιας συστηματικής και εμπεριστατωμένης βιβλιογραφικής ανασκόπησης.
Βιβλιογραφία
Anthony, M. (2020). ARTICLE:‘Research Methods and Strategies Workshop: A Taxonomy of Research Gaps: Identifying and Defining the Seven Research Gaps.’. Researchgate. Accessed January, 3.
Müller-Bloch, C., & Kranz, J. (2015). A framework for rigorously identifying research gaps in qualitative literature reviews.
Robinson, K. A., Saldanha, I. J., & Mckoy, N. A. (2011). Development of a framework to identify research gaps from systematic reviews. Journal of clinical epidemiology, 64(12), 1325-1330.
Για περισσότερα σχετικά με τα Κενά Τεκμηρίωσης, καθώς και για περαιτέρω πληροφορίες, επικοινωνήστε με την ομάδα της DatAnalysis!