ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ
ΣΦΑΛΜΑΤΑ
Υπάρχει η πιθανότητα να εμφανιστούν σφάλματα κατά την εκπόνηση ερευνών τα οποία να οφείλονται σε διάφορους παράγοντες.
Μία πιθανή αιτία είναι να υπάρξει καθοδήγηση της ανασκόπησης από τον ερευνητή, για ποικίλους λόγους, προς συγκεκριμένα συμπεράσματα, τα οποία βέβαια δεν μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστα.
Για μία πιο συνοπτική παρουσίαση των μεροληψιών και των σφαλμάτων αυτών έχει προταθεί η κατηγοριοποίηση τους.
Στατιστικό σφάλμα δημοσίευσης:
Αντιστοιχεί στην τάση κατά την οποία έρευνες με στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα δημοσιεύονται πιο συχνά συγκριτικά με εκείνες που δεν καταλήγουν σε τέτοια αποτελέσματα. Αυτό, βέβαια, οδηγεί στο να μειώνεται η εγκυρότητα μίας μετα-ανάλυσης που θα ακολουθήσει.
Μεροληψία γλώσσας:
Ένα επιπλέον είδος μεροληψίας που συναντάται είναι η μεροληψία της γλώσσας. Πιο αναλυτικά, μελέτες για την δημοσίευση των οποίων χρησιμοποιείται η αγγλική γλώσσα είναι πιο πιθανό να εντοπιστούν και να αξιοποιηθούν από ερευνητές σε σχέση με δημοσιεύεις που έχουν γίνει σε άλλες γλώσσες.
Μεροληψία ετεροαναφορών:
Προέρχεται από τον εντοπισμό και την χρήση μελετών που αξιοποιούνται σε εργασίες τρίτων.
Επιλεκτική παρουσίαση αποτελεσμάτων:
Είναι αρκετά σύνηθες να γίνεται αποστολή σε περιοδικά ενός μέρους μόνο των ερευνητικών αποτελεσμάτων με αποτέλεσμα να μην παρουσιάζεται ένα σημαντικό μέρος των πληροφοριών. Θα μπορούσε για παράδειγμα ο ερευνητής όχι μόνο να παρουσιάσει κάποια μόνο αποτελέσματα μίας υπο-ομάδας της μελέτης αλλά να αποκρύψει σκοπίμως κάποια άλλα.
Μεροληψία του μέσου δημοσίευσης:
Αφορά κατά κύριο λόγο μικρά περιοδικά τα οποία στοχεύοντας στην εύνοια από την κοινή γνώμη, παρουσιάζουν μόνο έρευνες με στατιστικώς σημαντικά αποτελέσματα.
Μεροληψία χορηγού:
Συχνά όταν μία έρευνα χορηγείται και δεν καταλήξει σε στατιστικώς σημαντικά αποτελέσματα δεν γίνεται δημοσίευση της και έτσι δεν δύναται να εντοπιστεί κατά την διαδικασία της συστηματικής ανασκόπησης. Κάτι ανάλογο φαίνεται να συμβαίνει επίσης σε διάφορες μεταπτυχιακές και διδακτορικές διατριβές αλλά και σε έρευνες που σκοπεύουν να χρησιμοποιηθούν σε συνέδρια. Δημιουργείται κατά αυτόν τον τρόπο το, γνωστό για την στατιστική, φαινόμενο της «γκρίζας βιβλιογραφίας».
Για περισσότερα σχετικά με την Μετα-Ανάλυση και τα Σφάλματα, καθώς και για περαιτέρω πληροφορίες, επικοινωνήστε με την ομάδα της DatAnalysis!